Jak impregnować buty turystyczne? Praktyczny poradnik

Obuwie trekkingowe stabilizuje i wspiera stopę, chroni przed urazami nóg, zapewnia przyczepność w trudnym terenie, zapobiega przemoczeniu i wychłodzeniu. Aby jednak mogło skutecznie spełniać swoje zadania, musi być odpowiednio zabezpieczone. W tym artykule przedstawimy praktyczne wskazówki dotyczące impregnacji butów turystycznych. Podpowiemy, jak dobrać najlepsze do tego produkty, oraz udzielimy dodatkowych porad, które pomogą odpowiednio zadbać o obuwie turystyczne, aby było gotowe na każdą przygodę na szlaku.

Dlaczego warto impregnować buty turystyczne?

Dobre buty do górskich czy leśnych wędrówek są projektowane ze specjalnych materiałów, które muszą spełniać wyśrubowane normy dotyczące trwałości, odporności na uszkodzenia i przemakalności. Najczęściej są to kompozycje różnego rodzaju skóry naturalnej i materiałów technicznych TEX (np. różne typy membran gore-tex). Same te materiały charakteryzują się dużą trwałością i wodoodpornością, a przy tym nie blokują cyrkulacji powietrza i stopy mogą „oddychać”, co ma znaczenie podczas długich wędrówek. Użycie odpowiedniego preparatu pozwala jednak wzmocnić te cechy i polepszyć stopień wodoodporności oraz chroni przed utrwalaniem się brudu na butach (łatwiej je potem wyczyścić), co podnosi komfort użytkowania i przedłuża żywotność butów.

Jak impregnować buty trekkingowe?

1.     Wybór odpowiedniego preparatu do impregnacji butów turystycznych

Impregnat dobieramy, mając na względzie materiały, z których wykonano obuwie, oraz porę roku i warunki środowiskowe, w jakich mamy zamiar z nich korzystać.

Buty trekkingowe ze skóry naturalnej (licowej i zamszowej) potrzebują preparatu, który je dodatkowo natłuści i uelastyczni, dzięki czemu skóra nie będzie się łamać i wykruszać na zgięciach. Przy czym skórę licową najlepiej pokryć tłuszczem w formie stałej, a nubuk i zamsz natryskiwać olejem płynnym, dzięki czemu nie pozlepia włochatej faktury powierzchni. Tłuszcz na butach stanowi również dodatkową warstwę izolacji cieplnej podczas zimowych wędrówek.

Obuwie turystyczne z gore-texu posiada własne parametry wodoodporności i oddychalności. Różnego rodzaju techniczne włókniny izolacyjne (tex) służą do produkcji zarówno butów górskich, pustynnych, myśliwskich, jak i takich na zimowe wyprawy w wysokie góry, tundrę czy okolice bieguna. Na tego typu obuwie należy nakładać preparat w sprayu. Taki produkt poprawi ochronę przed przemakaniem, nie zakłócając przy tym cyrkulacji pary wodnej z wnętrza buta. Warstwa izolacyjna impregnatu turystycznego chroni też przed wnikaniem cząsteczek brudu w strukturę cholewek, dzięki czemu łatwiej potem takie buty oczyścić.

A jeśli zależy nam na urodzie i żywotności buta, specjalny preparat ochroni przed promieniami UV, które przy dużym nasłonecznieniu mogą powodować płowienie kolorów.

Preparat impregnujący w sprayu będzie też najlepszym wyborem do butów trekkingowych uszytych z połączenia różnych materiałów (skóra, tex, włókniny syntetyczne).

2.     Czyszczenie butów trekkingowych

Zanim zaczniemy nanosić preparat na obuwie turystyczne, należy je dokładnie wyczyścić. Nie dotyczy to butów nowych, świeżo wyjętych z pudełka. Te można od razu zabezpieczyć, chyba że producent obuwia uprzedził w ulotce lub na opakowaniu, że buty są już zaimpregnowane.

Czyszczenie butów turystycznych zaczynamy od zebrania grubszego brudu, piachu, błota. Najlepiej wykorzystać do tego szczotkę z szorstkim włosiem. Kiedy już mamy odsłoniętą powierzchnię cholewek, możemy sięgnąć po mydło do skóry, szampon do obuwia lub piankę czyszczącą. Czyścimy buty dokładnie kawałek po kawałku, żeby nie zrobić i nie utrwalić brudnych zacieków.

Kiedy już osiągniemy zadowalający efekt, zostawiamy buty do wyschnięcia. Nie przyspieszamy schnięcia suszarką, nie wystawiamy butów na słońce ani nie stawiamy przy grzejniku. Gwałtowne przesuszenie może zniszczyć strukturę materiału albo kleju, co przyspieszy zużycie obuwia.

3.     Aplikacja impregnatu na buty turystyczne

Przed użyciem jakiegokolwiek preparatu musimy się zapoznać z instrukcją użytkowania. Najczęściej producent podpowiada, aby najpierw sprawdzić, jak on działa, w niewidocznym miejscu. Najlepiej wykorzystać w tym celu boki języka chowane pod cholewką, wysklepienie podłużnego łuku stopy lub cholewki od środka, jeżeli są z tego samego materiału jak część wierzchnia.

Impregnat w sprayu rozprowadzamy równomiernie z odległości ok. 20 cm, przesuwając dyszę rozpyłową nad całą powierzchnią butów. Pilnujemy, żeby nie nałożyć preparatu za dużo naraz – nagromadzony przesączy się przez strukturę cholewki i może „otworzyć” drogę dla wilgoci, a więc osiągniemy efekt przeciwny od zamierzonego. Lepiej zaaplikować mniej, poczekać do wyschnięcia i czynność powtórzyć. Szczególną uwagę podczas impregnowania przykładamy do linii szycia, szwów i krawędzi poszczególnych elementów buta. Tam warto nałożyć dwie warstwy impregnatu.

Tłuszcze w postaci stałej lub płynnej nanosimy na skórzane buty trekkingowe zgodnie ze wskazówkami producenta. Warto przetrzeć później buty gąbeczką lub ściereczką, żeby wyrównać grubość nałożonej warstwy lub zebrać nadmiar preparatu.

Zanim wyjdziemy w tak przygotowanych butach na szlak, musimy poczekać, aż preparat zwiąże się w ochronną warstwę, a obuwie wyschnie. Kilka godzin w temperaturze pokojowej wystarczy.

Przydatne wskazówki:

• Buty trekkingowe impregnuj regularnie, zwłaszcza przed dłuższymi wyprawami lub w okresach intensywnych opadów atmosferycznych.
• Unikaj kontaktu obuwia turystycznego z substancjami chemicznymi, które mogą uszkodzić warstwę impregnatu, a nawet buty (np. alkohole, rozpuszczalniki, ropa).
• Po każdej wyprawie od razu wyczyść buty, aby zachować ich wygląd, funkcjonalność i przedłużyć żywotność.